به خارجی ترین پوسته ی یک ساختمان نما می گویند . اولین برخوردی که افراد با یک ساختمان دارند درواقع نگاهی است که به نمای یک ساختمان می اندازند و آن را خودآگاه یا ناخودآگاه مورد قضاوت خود قرار می دهند. به همین دلیل نما باید پاسخگوی یکسری از سوالات افراد بیرون ساختمان و نیازهای افراد داخل ساختمان باشد. در واقع نما را می توان بیانگر هویت یک ساختمان دانست و از این رو باید در طراحی نما به یک سری نکات توجه کنیم و این نکات می تواند از اقلیم گرفته تا بودجه کارفرما و ... گسترده و متفاوت باشد .
نکات قابل توجه در طراحی نمای یک ساختمان:
• توجه به اقلیم منطقه
یکی از نکاتی که در طراحی نما نقش بسیار تاثیر گذاری دارد ، اقلیم شهر و منطقه می باشد . با توجه به آب و هوا و جوی که اقلیم یک منطقه دارا می باشد ، ممکن است نما دستخوش تغییراتی شود . برای مثال می توان گفت شاید یک منطقه نیازمند پنجره های زیادی باشد و یک منطقه این چنین نباشد . یا یک شهر به دلیل اقلیم مرطوب و معتدل و باران های زیاد به سقف شیروانی نیاز داشته که در نما تاثیر زیادی می گذارد و برای شهر دیگر با آب و هوای معمولی تر نیاز به سقف های مسطح باشد . همچنین با توجه به این نکات باید توجه داشت که نمی توان نمایی که در شمال کشور طراحی می شود را در جنوب کشور نیز به اجرا درآورد . به همین دلیل اقلیم را می توان یکی از تاثیرگذارترین نکات در طراحی نما دانست و علاوه بر شهر هر محله نیز با توجه به زاویه تابش خورشید و ... باید ابتدا مورد بررسی قرار بگیرد سپس برای ساختمان نما طراحی شود .
• توجه به بودجه ی کافرما
بودجه ی کافرما را می توان از اصلی ترین موارد برای طراحی نما دانست . حتی اگر شما بهترین نما را با بهترین و مرغوب ترین مصالح هم طراحی کنید اگر کارفرما بودجه ی اجرایی کردن آن را نداشته باشد ، فایده ندارد چرا که شما نمی توانید آن نما را روی ساختمان به اجرا در بیاورید . به همین دلیل قبل از طراحی حتما بودجه ی کارفرما را در نظر گرفته و بررسی نموده و سپس با توجه به آن طراحی نموده و مصالح مورد نظر را خریداری نمایید . البته که باید تمام تلاش خود را کرده تا با توجه به بودجه ی کارفرما بهترین نما و بهترین کیفیتی که ممکن است را طراحی کرده و به اجرا دربیاورید .
• انتخاب یک سبک و کانسپت مشخص
برای طراحی نما می توان سبک های مختلفی را مشاهده نمود که بسیاری از این سبک ها برگرفته از یک اقلیم ، فرهنگ ، تاریخ و ... خاص به وجود آمده اند اما طی سال ها به دیگر کشورها نیز کشانده شده اند . از جمله ی محبوب ترین سبک ها می توان به سبک کلاسیک ، سبک مدرن ، سبک مینیمال ، سبک اسلامی ، سبک شرقی و ... اشاره نمود . باید توجه کرد که هر یک از این سبک ها دارای ویژگی های مختلف با مشخصه های متفاوت می باشند و به همین علت در روند طراحی و اجرا باید به تک تک ویژگی ها و نکات خاص سبک مورد نظر توجه نمود و آن ها را در طراحی دخیل کرد تا نتیجه ی نهایی و نمای بدست آمده نمایی با یک سبک مشخص باشد . این کار به شما اجازه می دهد که بتوانید نمایی زیباتر و هماهنگ تر طراحی کنید .
• توجه به کاربری ساختمان
از اصلی ترین نکاتی که در طراحی نمای یک ساختمان باید به آن توجه نمود کاربری ساختمان است . یک ساختمان با توجه به کاربری های مختلفی که می تواند داشته باشد نماهای مختلفی نیز میتواند دارا شود . برای مثال نمای یک بیمارستان هیچگاه نمی تواند مانند نمای یک کافه تریا باشد . از آنجایی که گفتیم نما بیانگر هویت یک ساختمان است باید توجه نمود که افراد با نگاه کردن به نمای یک ساختمان تا حدودی متوجه کاربری و اتفاقاتی که در داخل آن می افتد ، بشوند . به همین دلیل باید به کاربری ساختمان هنگام طراحی نما توجه نمود و بیرون ساختمان را با توجه به درون ساختمان طراحی کرد .
• توجه به فرهنگ و بافت منطقه و شهر
شهرها و استان های مختلف با توجه به درجه اهمیت ، تعداد افراد ساکن در آن ، تاریخچه ای که دارا می باشند و دیگر نکات ، ممکن است توانایی اجرای هر نوع نمایی را دارا نباشد . برای مثال در شهری مانند یزد که بافت منحصر به فرد آن باعث جذب توریست شده و به ثبت جهانی رسیده است را نمی توان با خانه ها و ساختمان هایی بلند با نماهای بسیار مدرن و ... محصور نمود . در این شهر باید توجه کرد که طراحی نمای یک ساختمان با توجه به بافت شهر و دیگر ساختمان ها صورت بگیرد تا آسیبی به جلوه ی بصری شهر نرساند و زیبایی تاریخی آن حفظ شود . گاهی هم یک شهر با توجه به میزان مذهبی بودن آن ، نماهایی با پنجره های بزرگ رو به خیابون را در چهارچوب خود نمی تواند بگنجاند و به همین علت باید توجه کنید که همچین نماهایی برای این شهرها طراحی نکنید .
• توجه به ضوابط و قوانین مربوط به شهر مربوطه
همانطور که گفتیم شهرهای مختلف با توجه به دلایل مختلف مانند اقلیم ، بافت ، سنت ها ، تاریخ و فرهنگ می تواند دارای قوانین و ضوابط مختلفی برای طراحی نما باشد . به همین علت هنگام طراحی نما برای یک ساختمان در شهرهای مختلف باید از قوانین ساخت و ساز آن شهر با خبر بوده و با توجه به آن نکات طراحی نموده تا بتوان مجوزهای لازمه را برای اجرای طرح دریافت نمود و نما را به اجرا درآورد .
بازسازی نما :
بازسازی به طور کلی به عملی می گویند که باعث تغییر و تعمیر یک ساختمان می شود . می توان گفت که بازسازی به دلایل مختلفی می تواند انجام شود و با توجه به دلایل نیز می تواند روش های مختلفی داشته باشد .
انواع روش ها در بازسازی نما :
• ترمیم
گاهی اوقات یک نما در مواجه با عوامل جوی و اقلیمی مانند باد ، باران ، تابش آفتاب و ... می توان دچار آسیب های مختلفی شود . این آسیب ها می تواند از تغییر رنگ مصالح استفاده شده تا کنده شدن قسمتی از مصالح و ... را شامل شود . با توجه به میزان آسیبی که این نما دیده می توان روش های مختلفی را برای آن به اجرا در آورد که اگر آسیب آن جزیی و یا سطحی باشد می توان از روش ترمیم برای بازسازی استفاده نمود و فقط قسمت های آسیب دیده را درست کرده تا نما مانند روز اول شود .
• تعویض
روش تعویض در بازسازی هنگامی استفاده می شود که نمای یک ساختمان با توجه به سلیقه و تمایل کارفرما به ایجاد تغییر و تنوع نیازمند بازسازی شود . در این زمان با توجه به ترندهای روز دنیا و سلیقه ی کافرما ، نما را با توجه به طرح جدید عوض کرده و نمایی جدید را جایگزین آن می کنیم . البته ممکن است که تعویض کل نما را در گرفته و ممکن هم است که فقط قسمت هایی از نما را در بر بگیرد . محدودیتی برای آن وجود ندارد .
• نوسازی
یکی دیگر از روش های عملیات بازسازی ، روش نوسازی می باشد . نوسازی هنگامی استفاده می شود که یک ساختمان تغییر کاربری داده و یا آنقدر نمای ساختمان آسیب دیده است که از نمای قبلی نمی توان استفاده نمود . به هیمن دلیل نامی قبلی کنده و تخریب شده و نمایی جدید جایگزین آن می شود . این روش ممکن است نسبت به دیگر روش ها کمی هزینه ی بیشتری را در بر بگیرد . اما باید توجه نمود که به هر حال بازسازی کاری به صرفه می باشد .
